Gemeente Eemsdelta Logo dat naar de hoofdpagina leidt presenteert:

STAAT IN EEMSDELTA

Kunst en architectuur in Eemsdelta

vergroot

afdrukken Haven Westeremden

Architectuur
toon vergroting Haven Westeremden
toon vergroting Haven Westeremden
toon vergroting Haven Westeremden

Haven Westeremden
Molenweg

Vroeger een belangrijke Romeinse zeehaven omdat op dit punt de machtige Fivel in de Eems vloeide. Tot de middeleeuwen was Westeremden een haven van betekenis en bezat zelfs enkele stedelijke rechten.

Het stille dorpje Westeremden had lang geleden een aanmerkelijk grotere betekenis dan tegenwoordig. Omstreeks 1000 na Chr. was Westeremden niet alleen de hoofdplaats voor de Ommelanden maar was het tevens een belangrijke havenplaats. Via de Fivel die dicht langs het dorp stroomde had Westeremden een directe verbinding met de zee. Toen de Fivel vanaf de 11de eeuw begon te verzanden verloor Westeremden aan betekenis. In 1219 werd de haven uiteindelijk gedempt. Zeelieden vertrokken en het dorp werd agrarisch.
Het huidige haventje aan de Molenweg is in zekere zin de opvolger van de zeehaven die her in de nabijheid gelegen moet hebben.

Het stokje van Westeremden

Westeremden is ontstaan rond het begin van de jaartelling aan de toenmalige monding van de rivier de Fivel in de Fivel-zeeboezem. Het is een radiaal wierdedorp dat oploopt tot 5,5 meter boven NAP en is gelegen op een kwelderwal die van Usquert, Kantens en Middelstum via Huizinge en Westeremden naar Zeerijp ('Zeerand') en Spijk loopt. Volgens de gemeentewebsite van Loppersum werden de onbebouwde delen van de wierde aan west- en zuidzijde tussen 1903 en 1910 afgegraven voor de verkoop van de vruchtbare wierdegrond. Bij archeologische opgravingen, waarbij professor Albert van Giffen was betrokken, zijn destijds twee runeninscripties gevonden. In 1917 werd een tekst gevonden op een staafje van taxushout. In 1928 vond men een weefzwaardje met het korte opschrift voor Adegisl en Gisehild. Ondanks de afgravingen is het wierdepatroon nog goed zichtbaar.
De plaats komt in de middeleeuwen eerst voor onder de namen Emedun (944), Amuthon (10e-12e eeuw), en Emetha (of Emethe of Emutha; 13e eeuw) Mutha betekent: monding van de rivier. Later is het voorvoegsel 'wester' toegevoegd om de plaats te onderscheiden van het Oost-Friese Emden. Als zodanig komt de plaats voor het eerst voor in 1379. Onder de naam Embden komt de plaats echter nog voor tot de 17e eeuw.
Tot ongeveer 1000 had het dorp een haven, maar waarschijnlijk midden 10e eeuw slibde de Fivel dicht. Onduidelijk is of dit werd veroorzaakt door het graven van de Delf. Nadat het omliggende gebied in 1192 was bedijkt werd de haven uiteindelijk in 1219 gedempt. Het verdwijnen van de scheepvaart uit Westeremden leidde tot de opkomst van Garreweer. Na het dempen van de haven werd de Westeremdermaar gegraven. Een klein haventje bevindt zich nog aan de Molenweg.

Kenmerken

  • Locatie: Molenweg
  • Plaats: Westeremden
  • Bouwjaar: Ongeveer 1000 j. na Chr.

Deze website wordt u aangeboden door de gemeente:



Met dank aan:

logo logo

Colofon | Proclaimer